Cadeau‐idee — geweldige sonates in het Elphi met Elsa Grether en Mathias Weber op de Cesar Franck vleugel
Hamburg, Elbphilharmonie
Over het evenement
Drie grote kamermuziekwerken die verwijzen naar dezelfde basistoon A. Maar wat een verschillende werelden komen ze vandaan qua karakter en vorm: Schumanns Sonate in A klein, die van Franck in A groot en Beethovens monumentale Opus 47 — de "Kreutzer Sonate" in A klein en A groot.
Het sensationele duo van internationaal gerenommeerde artiesten, de Franse violiste Elsa Grether en de Hamburgse Érard‐pianist Mathias Weber, betovert met pittig, aangrijpend, sensueel en gevoelig spel, waarin beide stemmen even virtuoos zijn en magische passages delicaat in elkaar overgaan. De Érard concertvleugel van César Franck uit 1863, waarop een adembenemende helderheid en transparantie van geluid kan worden geproduceerd dankzij de parallelle zijkanten, geeft de interpretatie van deze prachtige werken een historische dimensie. U kunt zich verheugen op een buitengewone concertavond met dit veeleisende programma.
Van de drie composities die deze avond worden uitgevoerd, is die van Schumann het meest veeleisend qua compositietechniek: een romantische harmonie en tonaliteit en een poëtische, verhalende houding worden verweven met de polyfonie van Johann Sebastian Bach. "Romantische polyfonie van de ziel" is hier misschien een treffende uitdrukking voor. Een donker, uiterst geconcentreerd sonatedeel, dat "met hartstochtelijke expressie" moet worden gespeeld, wordt gevolgd door een Allegretto, grotendeels gemodelleerd in delicate kleuren. De nabijheid van Schumanns "Märchenerzählungen" maar ook van de poëtische miniaturen van de "Kinderszenen" is voelbaar. Net als in het eerste deel is de verwijzing naar Bach duidelijk in het derde deel waarmee de sonate wordt afgesloten: de lange stukken toccata‐achtige motoriek geven deze finale zijn vastberadenheid en focus op het briljante slot. Al met al een sonate van de zuiverste kamermuziek, vergelijkbaar met een strijkkwartet in zijn complexe lijnen.
De sonate van César Franck volgt nu als antithese. Een drama wordt in epische breedte uitgerold: van de delicate, impressionistische opening, mild stralend in lichte kleuren, via een dramatisch Allegro en een tragische "Recitativo‐Fanatasia" naar het vrolijke, enthousiaste slot van het werk, wordt een brede boog overbrugd. Complexiteit wordt in dit werk mogelijk gemaakt door de afwisseling van subtiele kleurmengsels, orkestrale gebaren en virtuoze concertante competitie tussen de twee instrumenten. Speciale vermelding verdienen de sierlijke canons in de finale, die de prachtige klank op een volkomen natuurlijke manier een gevoel van diepte geven.
Beethovens sonate is een mijlpaal in de muziekgeschiedenis: de eerste monumentale sonate werd gecreëerd. In dit opzicht blijft het onovertroffen in de kamermuziek. De dubbele tonaliteit van A mineur en A majeur was ook revolutionair in de tijd dat deze compositie werd geschreven. Nieuw, om nog maar te zwijgen van de onvoorwaardelijke, aangrijpende en onopgesmukte expressie. Het werk is doordrongen van de adem van het liberale en tegelijkertijd humanistische idealisme dat het intellectuele ontwaken van Europa rond 1800 kenmerkte. Het begin van het eerste deel suggereert al iets bijzonders: de vioolpartij is vierstemmig en staat daarmee synoniem voor het titanische streven van het individu om beperkingen te overwinnen (de viool is een melodie‐instrument en dus echt monofoon). De piano antwoordt met een diepgaande harmonische expansie die het zicht opent naar de horizon van de zeer dramatische wereld van het Presto dat volgt. Een deel dat naar de grootste afstanden vliegt. Het tweede deel boeit met een boeket van vier variaties die van karakter verschillen, soms speels, soms virtuoos, soms dramatisch, soms reikend naar de hoogten van het licht. Het plechtige en verinnerlijkte slot van het deel wordt abrupt onderbroken door een fortissimo akkoord dat ons in de wereld van een uitbundige tarantella werpt. Over dramatische momenten, slechts onderbroken door twee korte, peinzende adagio episodes, streeft de muziek naar een jubelende conclusie die het hele epocheale werk tot een vreugdevol einde brengt.
Programma
- Robert Schumann – Sonate für Klavier und Violine a‐moll Op. 105 (1851); Mit leidenschaftlichem Ausdruck, Allegretto, Lebhaft
- César Franck – Sonate für Klavier und Violine A‐Dur (1886); Allegretto moderato, Allegro, Recitativo‐Fantasia (Moderato), Allegretto poco mosso
- Ludwig van Beethoven – Sonate für Klavier und Violine a‐moll/A‐Dur Op. 47 (1802/03); Adagio sostenuto‐Presto, Andante con Variazioni, Presto
Kunstenaars
Viool: | Elsa Grether |
---|---|
Piano: | Mathias Weber |
Adres
Elbphilharmonie, Platz der Deutschen Einheit 1, Hamburg, Duitsland — Zie op Google Maps